Am Samstag zwischen 7-11 Uhr macht Radio Peyk eine Sondersendung auf farsi zu Nowroz. Nowruz, wörtlich „neuer Tag“ auf Farsi, markiert den ersten Frühlingstag und das persische Neujahr. Der Feiertag, der normalerweise am oder um den 21. März fällt, wird im Nahen Osten und in Zentralasien weithin gefeiert.
Nowruz ist ein Feiertag, der von Menschen im Iran praktisch aller Ethnien und Religionen gefeiert wird. Die Feierlichkeiten könnten auf die Regierungszeit von Cyrus dem Großen im 6. Jahrhundert v. Chr. Zurückgehen. Viele der Traditionen der Saison haben ihre Wurzeln im Zoroastrismus, einem alten monotheistischen Glauben, der noch immer von rund 25.000 Personen im Iran praktiziert wird.
Das Folgende ist eine Übersicht über die mit Nowruz verbundenen Traditionen.
Ein persischer Weihnachtsmann
Amoo oder "Onkel" Nowruz und sein Kumpel Haji Piruz sind Volksfiguren, die den Frühling ankündigen. Onkel Nowruz verteilt wie der Weihnachtsmann Geschenke an Kinder und ist ein älterer Mann mit weißem Bart. Haji Piruz, sein clownischer Assistent, singt freudige Lieder und spielt Tamburin oder Trommel auf den Straßen und Plätzen der Stadt. Männer und Jungen schwärzen ihre Gesichter mit Ruß und tragen leuchtend rote Kleidung und einen konischen Hut, um den Charakter darzustellen, in der Hoffnung, einige Münzen für Unterhaltung zu verdienen. Das Folgende ist eine Übersetzung eines gemeinsamen Liedes, das mit Haji Piruz verbunden ist:
Wind und Regen sind weg.
Lord Nowruz ist gekommen.
Freunde, übermitteln Sie diese Nachricht.
Das neue Jahr ist wieder da
In diesem Frühling sei dein Glück
Die Tulpenfelder sind deine Freude.
Frühjahrsputz
Viele IranerInnen bereiten ihre Häuser Wochen im Voraus auf Nowruz vor. Der jährliche Frühjahrsputz ist auf Farsi als »Khoneh Takooni» oder „Schütteln des Hauses“ bekannt. Familien waschen akribisch Teppiche, Fenster, Vorhänge und reparieren Möbel. Sie werfen alte Haushaltsgegenstände weg oder spenden sie und kaufen neue Kleidung, um den kommenden Frühling zu begrüßen.
Haft Sin
Haft Sin (sieben „S“) sind sieben Elemente, mit denen das Tuch wird auf einem Tisch oder auf dem Boden.
- Sabzeh (gekeimtes Weizengras): Zur Wiedergeburt und Erneuerung
- Samanu (süßer Pudding): Für Wohlstand und Fruchtbarkeit
- Senjed (süße, getrocknete Lotusbaumfrucht): Aus Liebe
- Serkeh (Essig): Für Geduld und Weisheit, die durch Altern gewonnen werden
- Sir (Knoblauch): Für Medikamente und zur Erhaltung der Gesundheit
- Sib (Äpfel): Für Gesundheit und Schönheit
- Sumach (zerkleinertes Gewürz aus rötlichen Beeren): Zur Erinnerung an den Sonnenaufgang
Weitere Elemente auf dem Tisch sind:
- Spiegeln: Zum Nachdenken über das vergangene Jahr
- Orange in einer Schüssel mit Wasser: Um die Erde zu symbolisieren
- Verzierte Eier: Für die Fruchtbarkeit
- Münzen: Für zukünftigen Wohlstand
- Bücher der klassischen Poesie für die Spiritualität
Happy Nowruz!
Kaveh Esmaili
Radio Peyk
نوروز
امسال که زمان تحویل سال مصادف شده با روز شنبه و حدود 37 دقیقه بعد از پایان برنامه عادی رادیو پیک، یعنی ساعت 10 صبح، تصممیم گرفتیم که به یاد سالهای دور که همیشه برای تحویل سال برنامه مخصوص نوروزی اجرا میکردیم، امسال را هم عید را در کنار شنوندگانمان باشیم.
از مسئولان فرستنده رادیو لورا خواستیم که اجازه دهند برنامه روز شنبه 20 مارچ 2021 را یکساعت بیشتر ادامه بدهیم که زمان تحویل سال را در برنامه بگنجانیم، یعنی زمان 10 و 37 دقیقه 28 ثانیه را.
خوشبختانه مورد قبول واقع شد. پس روز شنبه 20 مارچ برنامه ما تا ساعت 11 بامداد ادامه خواهد داشت.
از ما خواسته شد که متن کوتاهی در مورد نوروز به زبان آلمانی و فارسی تهیه کنیم تا در وبسایت رادیو لورا گذاشته شود.
کار ساده‌ای است، کلی مطلب در اینترنت به هر زبانی راجع به نوروز میشود پیدا کرد. مطلب کوتاهی به آلمانی را پیدا کردم و با کمک یکی از دوستانم بعد از کمی تغییر آماده شد برای ارسال به مسئولان فرستنده رادیو لورا. حالا باید به فارسی هم متنی را آماده می‌کردم راجع به نوروز.
فکر کردم راجع به نوروز آنهم به فارسی هر کسی می‌تواند با یک جستجوی کوچک هزاران مطلب و گزارش در اینترنت پیدا کند پس حالا که فرصتی پیش آمده نگاهی کوتاه و مختصر بیاندازیم به 30 سال کار و سابقه برنامه رادیو پیک در زوریخ.
16 ماه مارچ 1991 بود که اولین برنامه رادیو پیک را به همراه دوستم اسماعیل اشرف آبادی از طریق فرستنده رادیو لورا اجرا کردیم. یعنی الان درست 30 سالگی رادیو پیک را می‌توانیم جشن بگیریم.
از اون موقع تا حالا برنامه رادیویی ما بدون وقفه هر شنبه صبح اجرا شده.
دقیق یادم نیست که آخرین برنامه نوروزی رادیویی را چند سال پیش بود که اجرا کردیم. از نوروز سال 1992 به مدت حدود بیست سال برنامه مخصوص نوروزی داشتیم. فرستنده رادیو لورا هم همیشه به ما لطف داشت و با اینکه روز و ساعت تحویل سال هر سال تغییر می‌کند ولی طی آن 20 سال همیشه میتوانستیم 7 – 8 ساعت برنامه مخصوص نوروزی را اجرا کنیم.
با توجه با اینکه هر سال حدود 6 ساعت تحویل سال جابجا میشود، زمان اجرای برنامه ما هم متغییر بود. نیمه شب، صبح زود، بعد از ظهر، و در روزهای کاری وسط هفته. ولی برنامه نوروزی ما برقرار بود.
آن زمان‌ها یعنی بین سالهای 1991 تا 2010 اینترنت و فرستنده‌های رادیویی و تلویزیونی ماهواره‌ای چندان زیاد و در دسترس نبودند. برای همین برنامه رادیوی هفتگی و برنامه مخصوص نوروز ما بسیار پر مخاطب‌تر بود و بخش بزرگی از زمان طولانی برنامه نوروزی ما اختصاص به تماس تلفنی شنوندگان ما داشت که روی آنتن زنده به هم عید را تبریک می‌گفتند.
تا اینکه به آرامی دسترسی به فرستنده‌های رادیویی و تلویزیونی ماهواره‌ای بیشتر و بیشتر شد و احساس کردیم که دیگر برنامه رادیویی نوروزی ما آن جذابیت قیل را بخاطر منحصر بودنش را از داست داده است.
رقبا، به خصوص کانال های تلویزیونی ماهواره‌ای بخاطر تصویری بودنشان برای مردم جذاب‌تر بودند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم که دیگر اجرای برنامه نوروزی را حذف کنیم.
ولی امسال بعد از بیشتر از 10- 12 سال که دیگر برنامه نوروزی نداشتیم، بخاطر مصادف شدن روز و ساعت تحویل سال با شنبه و برنامه رادیو پیک، مصمم و خوشحال شدیم که دوباره به یاد آن سالهای دور، عید را کنار هم باشیم.
دلم میخواهد یادی کنیم از تمام دوستانی که طی این 30 سال در تداوم برنامه فارسی رادیو پیک زوریخ شرکت داشتند و حالا پیش ما نیستند. یادشان همیشه عزیز و گرامی است.
نوروز مبارک
کاوه اسماعیلی
رادیو پیک زویخ